Παγκόσμια Ημέρα Ραδιοφώνου με ωραία αφιερώματα

Παγκόσμια ημέρα ραδιοφώνου λοιπόν, ημερομηνία που το 1946 λειτούργησε για πρώτη φορά το ραδιόφωνο του ΟΗΕ. Καθιερώθηκε από την UNESCO το 2011, μετά από πρόταση της Ισπανικής Ακαδημίας Ραδιοφώνου.

Τα αφιερώματα που παρουσιάζονται από το πρωί είναι αρκετά με την ΕΡΤ, όπως πάντα, να πρωτοστατεί. Αλλά και ο ανανεωμένος Αθήνα 9.84 ακολουθεί από κοντά, όπως και το Κανάλι Ενα του Πειραιά. Φυσικά και ο 105.5 Στο Κόκκινο. Αλλά και το Κύμα FM της Κέρκυρας.

Πρώτο Πρόγραμμα
Θα μεταδοθεί ένα ολοήμερο αφιέρωμα, με ηχητικά τεκμήρια που ακούγονται για πρώτη φορά υπό τον γενικό τίτλο, «Οι ελληνόφωνοι σταθμοί του εξωτερικού».
Πρόκειται για δέκα ένθετα στα οποία ακούγονται αποσπάσματα από ελληνόφωνες εκπομπές από τους ραδιοσταθμούς: Ράδιο Τίρανα, Ράδιο Σόφια, Ράδιο Βουκουρέστι, Ράδιο Μόσχα, Ράδιο Βουδαπέστη και από τις ελληνικές υπηρεσίες του BBC, της Deutsche Welle και της Δημόσιας Γαλλικής Ραδιοφωνίας. Το χρονικό εύρος των εκπομπών καλύπτει το δεύτερο μισό του προηγούμενου αιώνα. Τα δέκα ένθετα θα μεταδοθούν από τις 8:00 έως τις 18:00, αμέσως μετά το τέλος μετάδοσης των δελτίων ειδήσεων και της μεσημβρινής ραδιοεφημερίδας.

Δεύτερο Πρόγραμμα
8:00-10:00: Στην εκπομπή της Λίτσας Τότσκα «Έχει η ζωή γυρίσματα», θα ακολουθήσουμε την ιστορία του Ραδιοφώνου.
Ποιο είδος μουσικής στάθηκε αφορμή για να γεννηθεί ο πρώτος πειρατικός ραδιοφωνικός σταθμός στον κόσμο; Τι έγραφαν οι ελληνικές εφημερίδες για το ραδιόφωνο στις αρχές του 20ου αιώνα; Γιατί αποκάλεσαν το ραδιόφωνο… βραδυόφωνο; Πόσο κόστιζε η συνδρομή που πλήρωνε στο Εθνικό Ίδρυμα Ραδιοφωνίας, ο ιδιοκτήτης ραδιοφώνου στα τέλη του ’40 και στις αρχές του ’50;

10:00-11:00: Για πρώτη φορά από το ραδιόφωνο το έργο «Ο Πέτρος και ο Λύκος» του Sergei Prokofiev σε αφήγηση Διονύση Σαββόπουλου, όπως το ερμήνευσε η Εθνική Συμφωνική Ορχήστρα της ΕΡΤ, στις 22 Δεκεμβρίου του 2011 στο θέατρο «Ακροπόλ», σε διεύθυνση του Μιχάλη Οικονόμου. Θα προηγηθεί εισαγωγική επεξήγηση του έργου από την Πόπη Βάγγερ.

11:00-13:00: O Κώστας Φασουλάς αφηγείται ιστορίες του ραδιοφώνου, όπως αυτές αναφέρονται στο ελληνικό τραγούδι.

14:00-16:00: Oι «Λαϊκοί Δρόμοι» με την Έλενα Φαληρέα υποδέχονται στο στούντιο την εκπομπή «Αφύλαχτη Διάβαση» και τον δημοσιογράφο της ΕΡΤ Θωμά Σίδερη και εντοπίζουν λαϊκές ορχήστρες και καλλιτέχνες που φιλοξενήθηκαν στο Εθνικό Ίδρυμα Ραδιοφωνίας καθώς επίσης και ραδιοφωνικές ιστορίες τραγουδιών από τις δεκαετίες του ‘50 και ‘60. Παράλληλα, από την ίδια χρονική περίοδο δύο μοναδικά ηχητικά τεκμήρια από τον ελληνικό ραδιοφωνικό σταθμό της Βουδαπέστης που έρχονται στο φως για πρώτη φορά.

16:00-17:30: Θα μεταδώσει τη συναυλία που έδωσε η Συμφωνική Ορχήστρα της ΕΡΤ το 2015 στο Μέγαρο Μουσικής με δυο από τα σημαντικότερα ορχηστρικά έργα του Μάνου Χατζιδάκι: το «Blue», σάουντρακ της ομώνυμης ταινίας και το περίφημο «Χαμόγελο της Τζοκόντας».

17:30-18:00: Θα μεταδοθεί σε επιμέλεια Σιδερή Πρίντεζη, μία εκπομπή του 1967 από το Αρχείο της Ελληνικής Ραδιοφωνίας στην οποία ο Μίμης Πλέσσας διευθύνει την Ορχήστρα Ελαφράς Μουσικής του Εθνικού Ιδρύματος Ραδιοφωνίας σε θέματα από τον ελληνικό και τον παγκόσμιο κινηματογράφο.

20:00-21:00: Οι «Ιστορίες Κλασσικού Ραδιοφώνου» και ο Παντελής Σιβρής θυμούνται ραδιοφωνικές εποχές αθωότητας, από τα sixties και τα seventies.

Στιγμές ραδιοφώνου από τη ζωή τους περιγράφουν σε σύντομα ένθετα στο ακριβώς και στο «και μισή» της ώρας οι ακροατές και θα ακούσουμε και ιστορίες από τους Μαρία Φαραντούρη, Νίκο Πορτοκάλογλου, Δημήτρη Πιατά, Παναγιώτη Καλαντζόπουλο, Γιοβάννα, Δημήτρη Νανόπουλο, Κωνσταντίνο Τζούμα, Χρήστο Χωμενίδη, Ρέα Γαλανάκη, Χρήστο Λούλη, Λύσανδρο Φαληρέα, Γιάννη Κότσιρα.

Τρίτο Πρόγραμμα
11:00: Στην εκπομπή «Τα μήλα των Εσπερίδων», η Τζουλιέττα Καρόρη συνομιλεί τηλεφωνικά με τη Lucie Skeaping, παραγωγό του “Early Music Show“, της εκπομπής για την παλιά μουσική στο ραδιόφωνο του BBC3, το αγγλικό Τρίτο Πρόγραμμα. Μια συνέντευξη για την παλιά μουσική και την ραδιοφωνική παρουσία της, μαζί με επιλογές της από το ρεπερτόριο που ερευνά, παίζει και τραγουδάει. Με τα σύνολα The City Waites και Burning Bush (η συνέντευξη πραγματοποιήθηκε το 2018).

14:30: Η εκπομπή «Πρώτος Όροφος» παρουσιάζει αφιέρωμα στα Μουσικά Σύνολα της ΕΡΤ. Αποτυπώσεις συναυλιακών παραγωγών σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη, αλλά και ηχογραφήσεις στα στούντιο της ΕΡΤ, συνεργασίες με σπουδαίους μουσικούς του παρελθόντος (οι μαέστροι Οδυσσέας Δημητριάδης, Μιλτιάδης Καρύδης, ο σολίστ πιάνου Άρης Γαρουφαλής, κ.α.) και διακεκριμένους καλλιτέχνες των ημερών μας (Γιώργος Πέτρου, Μιχάλης Οικονόμου, Ανδρέας Πυλαρινός, Νίκος Βασιλείου, Αγγελική Πλόκα, Θάνος Μαργέτης, Χρήστος Ζερμπίνος, κ.α.) σε ένα πανόραμα έργων από Σούμαν και Μπραμς έως Μπάρμπερ και Σατί, αλλά και από Τσαϊκόφσκι και Βάγκνερ έως Πιατσόλα. Μια χρωματιστή παλέτα που τονίζει την άρρηκτη διαχρονική σχέση της μουσικής με τη ραδιοφωνία.
Παρουσίαση και μουσικές επιλογές: Διονύσης Μαλλούχος

18:00: Η εκπομπή «Αυτόματος Τηλεφωνητής» με τον Μενέλαο Καραμαγγιώλη παρουσιάζει το «12Α ΑΝΤΙ 13; Το Ραδιόφωνο αποκαθιστά την εγγύτητα;».
Ο ήρωας της σημερινής ραδιοφωνικής ταινίας αποφασίζει να απαλλάξει την Παγκόσμια Ημέρα Ραδιοφώνου από τον γρουσούζικο αριθμό που την απειλεί κάθε χρόνο, αποκλείοντας κάθε κίνδυνο ώστε να μην του στερήσουν το ραδιόφωνο γιατί ισχυρίζεται πως έτσι θα τρελαθεί. Για αυτό καλεί σε βοήθεια τους μουσικούς και τους ποιητές που καταφέρνουν να ακυρώνουν ραδιοφωνικά τους περιορισμούς, τον εγκλεισμό, τις πανδημίες και το φόβο.
Κατά την διάρκεια του προγράμματος θα ακουστούν αποσπάσματα θεατρικών έργων από σπάνιες ηχογραφήσεις του αρχείου της Ελληνικής Ραδιοφωνίας. Επιμέλεια: Μάρα Καλούδη.

Kosmos 93.6
14:00-16:00: Μεταδίδει σε πρώτη παρουσίαση το κουαρτέτο του σαξοφωνίστα Δημήτρη Τσάκα που συμπράττει με την Ορχήστρα Σύγχρονης Μουσικής της ΕΡΤ υπό τη διεύθυνση του Γιώργου Αραβίδη, με αφετηρία το «Charlie Parker with Strings». Στις πρώτες ηχογραφήσεις του 1949 και 1950, ο κορυφαίος σαξοφωνίστας της τζαζ Charlie Parker επιχείρησε να γεφυρώσει με μοναδικό τρόπο τον αυτοσχεδιασμό της τζαζ με την κλασική μουσική. Η ηχογράφηση έγινε στο Στούντιο Β της ΕΡΤ.
Η πρώτη μετάδοση θα γίνει στην εκπομπή «Jour Fixe» σε επιμέλεια και παρουσίαση του Γιάννη Στεφανάκου.

Αθήνα 9.84
Στις 7 πμ, ο Γιάννης Θεοδόσης φιλοξενεί τον Παναγιώτη Λάιο πρόεδρο του Συλλόγου Ραδιοερασιτεχνών Ελλάδας.
Στις 8 πμ, η Λίλη Καρατζαφέρη αποκαλύπτει το πρώτο έργο κλασσικής μουσικής που μεταδόθηκε ραδιοφωνικά.
Στις 9 πμ, η Αφροδίτη Παπακαλού συνομιλεί με τον κριτικό μουσικής και ραδιοφωνικό παραγωγό, Γιώργο Μονεμβασίτη, και το δημοσιογράφο Δημήτρη Γιατζόγλου, που επί πολλά έτη βγαίνει στο ραδιοφωνικό «αέρα» στις 5 το πρωί!
Στις 10 πμ, η Κατερίνα Κουρούκλη και η Ιρις Κουρούκλη μιλούν για τη διεθνή εμπειρία ραδιοφωνικών εκπομπών για τα ζώα.
Στις 11 πμ, ο Κωστής Μοστράτος συζητά με το συγγραφέα Νίκο Δαβέττα, για τις λογοτεχνικές αναφορές στο ραδιόφωνο.
Στις 12 μμ, η Μαρία Παύλου, με τη χρήση της ελληνικής γλώσσας στο ραδιόφωνο να βρίσκεται στο επίκεντρο της συνομιλίας της με τον καθηγητή γλωσσολογίας, Γιώργο Μπαμπινιώτη. Για την μουσική στο ραδιόφωνο και την ιστορική εκπομπή της ΕΡΑ «4-5», μιλά ο Γιάννης Πετρίδης.
Στις 2:30 μμ, ο Στέφανος Λεμονίδης και ο Διονύσης Δελλής, φιλοξενούν τον σπορτκάστερ της ΕΡΑ Σπορ, Κώστα Μυλωνά, και μιλούν για τη ραδιοφωνική περιγραφή αγώνων ποδοσφαίρου, σήμερα, αλλά και την περίοδο που δεν είχε μπει ακόμα η τηλεόραση στα σπίτια μας.
Στις 4 μμ ο Οδυσσέας Ιωάννου φιλοξενεί τον ερμηνευτή και επί πολλά χρόνια ραδιοφωνικό παραγωγό, Κώστα Θωμαϊδη. Στην διάρκεια της εκπομπής, ο Αθήνα 9.84 θα συνδεθεί με το ραδιόφωνο Παραπολιτικά 90.1 και την Ολγα Λασκαράτου, για μία ολιγόλεπτη, κοινή ραδιοφωνική εκπομπή.
Στις 6 μμ, η Τασσούλα Επτακοίλη, φιλοξενεί τη συγγραφέα Ευγενία Φακίνου, που ακούει πολύ ραδιόφωνο και το εντάσσει συχνά στη μυθοπλασία της και τη τραγουδοποιό Μαρίζα Ρίζου.
Στις 9 μμ, η Μαρίνα Χαρίτου αφιερώνει μέρος της σε ηχογραφήσεις τζαζ μουσικής, που έγιναν σε διάφορους ραδιοφωνικούς σταθμούς Ευρώπης και Αμερικής

Κανάλι Ένα 90.4
8-10: Ο Ντίνος Υφαντής επιλέγει αγαπημένα τραγούδια και συνομιλεί με τον ιστορικό και Πρόεδρο της Φιλολογικής Στέγης Πειραιά Στέφανο Μήλεση, για την προσφορά του ραδιοφώνου στην ιστορία της χώρας μας.
10-11: Η Λία Λάππα, η οποία φιλοξενεί στο στούντιο του Καναλιού τη Ρένα Μόρφη, τον Σπύρο Γραμμένο, τη Ναδίνα Τζιάτζιου από τους Operatical, τη Σαλίνα Γαβαλά, τον Θοδωρή Μαυρογιώργη και τον Χάρη Μακρή.
11-12: Ο Χάρης Παυλίδης μιλά για το ραδιόφωνο και την πολιτική με τον υπουργό Επικρατείας Γιώργο Γεραπετρίτη και τον πρώην Επίτροπο της ΕΕ για θέματα Μετανάστευσης και πρώην υπουργό Δημήτρη Αβραμόπουλο, ενώ αμέσως μετά ο Δημήτρης Καπράνος επιλέγει αγαπημένα και άκρως ραδιοφωνικά τραγούδια
5-6: Ο Παναγιώτης Φύτρας συναντά τη Λουκίλα Καρρέρ και μαζί θυμούνται ραδιοφωνικές ιστορίες και αγαπημένα τραγούδια ενώ αμέσως μετά ο Παναγιώτης Φύτρας συνομιλεί με τον Τίτο Πατρίκιο. Ο κορυφαίος Έλληνας ποιητής μεταξύ άλλων μιλά για την πρώτη του ραδιοφωνική εμφάνιση, για την ποίηση αλλά και για τη σημασία των λέξεων εν καιρώ πανδημίας.
9 το βράδυ η αγαπημένη Πειραιώτισσα τραγουδίστρια Λένα Αλκαίου φτιάχνει ειδικά για τους ακροατές του Καναλιού Ένα μια εκπομπή με τα τραγούδια που έχει αγαπήσει ο Πειραιάς.

105.5 Στο Κόκκινο
Ξεχωρίζει, στις 7 το απόγευμα, ένα -σε πρώτη μετάδοση- ραδιοφωνικό live στο οποίο ο Φώτης Σιώτας μαζί με την Ιουλία Καραπατάκη και εκλεκτούς μουσικούς, παίζουν και παρουσιάζουν τον δίσκο «Τα Δεύτερα». Η συνέντευξη παραχωρήθηκε στον Γιάννη Πετρίδη, ενώ η ζωντανή ηχογράφηση έγινε στο στούντιο του σταθμού.

Στις 09:35, ο Διονύσης Ελευθεράτος μιλά για τη μουσική και το ραδιόφωνο με τον Γιάννη Πετρίδη, τον ραδιοφωνικό παραγωγό που, από το 1974 ως τις ημέρες μας, συνδέθηκε όσο κανένας άλλος με τη διάδοση της ροκ και ποπ μουσικής, στην Ελλάδα.

Στις 10:00, αμέσως μετά, ο Αδάμ Γιαννίκος μιλά για το ραδιόφωνο και τις αντοχές του, την εκπομπή του Όρσον Ουέλς για τον Πόλεμο των Κόσμων (1938), τον πανικό που προκάλεσε, τον ρόλο του ραδιοφώνου σε καταστάσεις πολέμου.

Στις 16:00, ο Θανάσης Λαζαρίδης αφιερώνει το δίωρο στα δημοτικά ραδιόφωνα και τον ρόλο τους στην ενημέρωση και την επικοινωνία, συνομιλώντας με διευθυντές δημοτικών σταθμών.

Στις 18:00, ένας από τους παλαιότερους ραδιοφωνικούς παραγωγούς, ο Θοδωρής Μανίκας, μας μιλάει για το ραδιόφωνο την εποχή των «πειρατών», για την ιστορική διαδρομή του μέσου και τη μουσική που διακινήθηκε μέσω αυτού.

Στις 19:00, ο Γιάννης Πετρίδης θα παρουσιάσει τη συνέντευξη του Φώτη Σιώτα που λέμε στην αρχή.

Κύμα FM 90.3 Κέρκυρας
Ειδικές θεματικές εκπομπές, το Σάββατο, από τις 11 το πρωί έως τις 10 το βράδυ, διαγωνισμός φωτογραφίας με θέμα «Ηχος», δώρα αλλά και μουσικές επιλογές των ακροατών.

Αρχείο της ΕΡΤ
Το Αρχείο της ΕΡΤ Α.Ε. παρουσιάζει ένα μοναδικό οπτικοακουστικό τεκμήριο στο οποίο αποτυπώνεται η ιστορία αλλά και η προσφορά της Ελληνικής Ραδιοφωνίας, από την 25η Μαρτίου 1938, όταν τα ερτζιανά κύματα στέλνουν για πρώτη φορά στον κόσμο το σήμα του νέου, Ραδιοφωνικού Σταθμού Αθηνών. Στο βίντεο προβολής της Ελληνικής Ραδιοφωνίας, παραγωγής 1989-1990, περιλαμβάνονται μοναδικά ραδιοφωνικά ντοκουμέντα, από τις πρώτες δεκαετίες του ραδιοφώνου, μέχρι το τέλος της δεκαετίας του ’80-ηχητικά τεκμήρια της προσφοράς της ραδιοφωνίας στην ενημέρωση, την ψυχαγωγία, τον πολιτισμό. Στο παρακάτω απόσπασμα, σπουδαίοι ηθοποιοί (Μαρίκα Κοτοπούλη, Κατίνα Παξινού, Έλλη Λαμπέτη, Βασίλης Λογοθετίδης, Δημήτρης Μυράτ, Δημήτρης Χορν, Χριστόφορος Νέζερ) απευθύνονται στον δημοφιλή δημοσιογράφο Αχιλλέα Μαμάκη και την εκπομπή «Το θέατρο στο μικρόφωνο». Ακολουθούν σπάνια πλάνα από την ηχογράφηση (1989) στο-ειδικά διαμορφωμένο για τις ανάγκες του ραδιοφωνικού θεάτρου-στούντιο Η της ελληνικής ραδιοφωνίας του θεατρικού έργου του Μπέρναρντ Σω «Ο Άνθρωπος και τα Όπλα». Συμμετέχουν οι ηθοποιοί: Γκέλυ Μαυροπούλου, Χλόη Λιάσκου, Κώστας Καστανάς, Παναγιώτης Σερεφίδης, Τάκης Παναγόπουλος, Θεόδωρος Μπογιατζής. Ακόμη, η Πόπη Ρηγοπούλου, διευθύντρια παραγωγής του ΕΙΡ, και η Άννα Καλουτά, θυμούνται τις εκπομπές και ραδιοφωνικές παραγωγές, στα πρώτα χρόνια της ραδιοφωνίας. Το απόσπασμα κλείνει με την εκφωνήτρια της ΕΡΑ, Αγγελική Μπαλάσκα.